Marifetnâme erzurumlu ibrahim hakkı'nın mârifetnâmesi, yazıldığı 18. yüzyıldan bu yana bütün türk-islâm dünyasının en çok okunan eserlerinden biri olmuştur. Bulak (Mısır), İstanbul ve Kazan'da defalarca basılan bu büyük eser, Fransızca ve Farsça'ya da çevirilerek bütün dünyada ilgiyle okunmuştur. Mârifetnâme dinî, tasavvufî, sosyal ve tabiî bilimlerin tümünü içinde toplayan muazzam bir ansiklopedidir. Denilebilir ki, Mârifetnâme başlı başına bir kütüphanedir. Bizden önceki nesiller on dan çok şey öğren